2 Aralık 2023 tarihinde, Diyanet tarafından yapılan açıklamalara göre, güneşin doğuşundan sonra sabah namazının kılınıp kılınmadığı konusu, imsak vakti ile güneşin doğuşu arasında kılınan bu namazın zamanlamasıyla ilgili bir soru işareti oluşturmuştur. Bu makalede, Diyanet'in bu konudaki görüşleri ve detayları ele alınarak, güneş doğduktan sonra sabah namazının durumu incelenecektir.
Güneş Doğduktan Sonra Sabah Namazı Kılınır mı? - Diyanet Perspektifi
Diyanet İşleri Yüksek Kurulu'nun 12 Temmuz 2017 tarihindeki açıklamasına göre, sabah namazının vakti, imsak vakti başlangıcından güneşin doğuşuna kadar devam etmektedir. İslam literatüründe "fecr-i sâdıkın" yani gerçek fecrin doğması ile başlayan bu vakit dilimi, Kur'an-ı Kerim'de de belirtilmiş ve "Artık (Ramazan gecelerinde) eşlerinize yaklaşın ve Allah'ın sizin için takdir ettiklerini isteyin. Şafağın beyaz ipliği (aydınlığı), siyah ipliğinden (karanlığından) ayırt edilinceye kadar yiyin, için sonra akşama kadar orucu tamamlayın." (el-Bakara, 2/187) ayetiyle ifade edilmiştir.
Diyanet İşleri Yüksek Kurulu'nun bu çerçevede verdiği bilgiye göre, imsak vaktiyle birlikte sabah namazının vakti de başlamış olur ve bu süre zarfında sabah namazı kılınabilir. Ancak bazı rivayetlere dayanan Hanefi mezhebine mensup alimler, namazın biraz geciktirilerek, yani isfar vaktinde kılınmasını daha uygun (müstehap) bulmuşlardır. Ayrıca, Peygamber Efendimiz'in bu konuda gecikmeyi tavsiye ettiği rivayetler de bulunmaktadır.
Sabah Namazının Kaç Dakika İçinde Kılınması Gerekir?
Güneş doğduktan sonra sabah namazının kılınıp kılınmadığına dair bir diğer soru da namazın kaçırılması durumunda ne kadar süre içinde kılınabileceğidir. Diyanet'e göre, bir namaz vakti girdikten sonra, öncelikle o vaktin namazı kılınmalıdır. Ancak o vaktin namazını kaçırma tehlikesi olmadığı sürece, öncesinde kaza namazı kılınabilir. Örneğin, sabah namazının sünneti kılındıktan sonra güneşin doğmasına henüz vakit varsa, bu arada kaza namazı kılınabilir.
Fecrin doğuşundan sonra ise sabah namazının iki rek'at sünneti dışında sünnet ve nâfile namaz kılınmaz. Hz. Peygamber'in sabah namazından sonra güneş bir mızrak boyu oluncaya kadar nâfile namaz kılınmamasını yasakladığı rivayet edilmiştir. Bu durum, sabah namazını kıldıktan sonra nâfile namaz kılmanın mekruh olduğu kabul edilmiştir.
Diyanet İşleri Yüksek Kurulu'nun açıklamalarına göre, güneş doğduktan sonra sabah namazı kılınabilir, ancak bu durumda dikkat edilmesi gereken detaylar bulunmaktadır. Namazın vaktini kaçırmamak ve gecikmeksizin kılmak, İslam dininde namazın öncelikli bir ibadet olduğu düşüncesiyle uyumlu bir yaklaşımı temsil etmektedir.*
