2025 Nobel Tıp Ödülü, bağışıklık sisteminin kendi dokularını hedef almadan çalışmasını sağlayan mekanizmaların keşfine imza atan üç bilim insanına verildi. Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi, “periferik bağışıklık toleransı” alanındaki çalışmaları sayesinde bu prestijli ödülün sahibi oldu. Araştırmaları, bağışıklık sisteminin düzenleyici T hücreleri (Treg) yoluyla vücut içi dengeyi nasıl sağladığını detaylarıyla ortaya koydu. Bu buluş, otoimmün hastalıkların anlaşılmasına ve kanser tedavisinde yeni yaklaşımların gelişmesine önemli katkılar sundu.
Karolinska Enstitüsü tarafından belirlenen 2025 Nobel Tıp Ödülü sahipleri, 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,1 milyon dolar) değerindeki ödülü paylaştı. Nobel Komitesi, bu çalışmaların sadece mevcut tedavi yöntemlerini geliştirmekle kalmayıp aynı zamanda tıp dünyasında yeni bir araştırma alanının kapılarını araladığını vurguladı.
Otoimmün Hastalıkların Anlaşılmasında Yeni Bir Dönem
Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi’nin ortaya koyduğu periferik bağışıklık toleransı mekanizması, bağışıklık hücrelerinin sağlıklı vücut dokularına zarar vermesini önleyen doğal bir koruma sistemi olarak tanımlanıyor. Bu keşif, romatoid artrit, tip 1 diyabet ve lupus gibi otoimmün hastalıkların gelişimini anlamada kritik bir rol oynadı. Aynı zamanda bu alandaki araştırmalar, hedefe yönelik tedavi seçeneklerinin oluşturulmasına zemin hazırladı.
Geçmişten Günümüze Nobel Tıp Ödülleri
Geçtiğimiz yıl Nobel Tıp Ödülü, mikroRNA üzerine yaptıkları çalışmalarla Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verilmişti. Her yıl Alfred Nobel’in vasiyeti doğrultusunda verilen ödüller, bilim dünyasında büyük bir prestij taşıyor. Bu yılın ilk açıklanan ödülü olan tıp ödülünün ardından fizik, kimya, edebiyat, barış ve ekonomi alanlarındaki ödüller de önümüzdeki günlerde açıklanacak.
2025 Nobel Ödülleri takvimine göre, fizik ödülü salı günü, kimya çarşamba, edebiyat perşembe günü açıklanacak. Nobel Barış Ödülü cuma günü, ekonomi ödülü ise 13 Ekim’de duyurulacak. Ödüller, geleneksel olarak Alfred Nobel’in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen resmi törenle sahiplerine takdim edilecek.
