Türkiye coğrafyası, her bölgenin iklimi, karakteri ve geleneklerinin ürettiği özel mutfak kültürleri ve yerel ürünler harikasıdır. Ülkemizin Güneydoğu bölgesinin uçsuz bucaksız coğrafyası da bu konuda bir istisna değil: Güneydoğu'nun önde gelen üç ilinin (Diyarbakır, Urfa ve Mardin) sunduğu mutfak zenginliklerinden oluşan “altın üçgeni” sizler için inceledik.
Otantik ve lezzetli: Diyarbakır
Diyarbakır, sıcak iklimi ve on bin yıla yakın tarihiyle lezzetli bir mirasa sahip. Mezopotamya ve Anadolu uygarlıklarının kesişme noktasında yer alan Diyarbakır'ın harmanlanmış kültürleri, Diyarbakır mutfağına da yansıyor.
Diyarbakır'da mutfakta et yemekleri ve kebap çeşitleri hakim olup, koyun ve kuzu eti de sıklıkla tercih edilmektedir. Bu leziz yemekleri daha da tatlandırmak için sumak ve kişniş gibi baharatlar ekşilik hissi vermek amacıyla kullanılıyor. Ancak Diyarbakır etten fazlasını sunuyor: Bu tarım bölgesinde çeşitli tahıllar ve baklagillerin yanı sıra nar, üzüm ve ceviz de üretiliyor. Kentin sofralarında kurutulmuş sebzeler de öne çıkan diğer unsurlar.
Yemek İçin Yaşanan Şehir: Urfa
Şimdi ülkemizin en zengin mutfaklarından birine ev sahipliği yapan Şanlıurfa'ya geldik. Lahmacun, içli köfte ve çiğ köfte ülkemizde adeta Şanlıurfa'nın eş anlamlısı. Şanlıurfa'nın o kadar muhteşem yemekleri var ki, burada yaşayanlar sadece yaşamak için yemek yemiyor, yemek için yaşıyor.
Urfa mutfağı ve mutfak kültüründe et ve baklagillerle beraber meşhur isot biberi, sumak, za'atar gibi baharatların yanı sıra nar ekşisi gibi el yapımı soslar da ön plana çıkıyor. Yöresel yemeklerde başta patlıcan ve soğan olmak üzere sebzeler öne çıkıyor.
Kültürlerin Buluşma Noktası: Mardin
Ve son durağımız Mardin. Mardin'in yöresel yemekleri, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin bölgesel özelliklerini taşımakla birlikte, şehrin Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi geleneklerini içeren kültürel karışımından kaynaklanan farklı bir niteliğe sahiptir. Altın üçgende bulunan diğer iki Güneydoğu şehri gibi burada da et, mutfakta sakatat ve bulgurun yanı sıra önemli bir malzeme. Ancak Mardin mutfağını asıl eşsiz yapan şey, baharatların bol miktarda kullanılması ve çeşitli et yemeklerinin sebzeyle bezenmesi. Burada tarçın, kişniş, kakule, zencefil, yenibahar gibi bilinen baharatların yanı sıra salep (orkide bitkisinin köklerinden elde edilen) ve mahlep (kiraz çekirdeğinden yapılan aromatik bir baharat) kullanılır. Ayrıca bölgede bulunan bitki ve sebzeler de yoğun olarak kullanılıyor; yabani salatalık, mazı (herdem yeşil bir tür), meyan kökü, gözdaşı (yabani sedef otu), tatlı rezene, çemen otu, melisa, ebegümeci, yeşil nohut ve gundelia bunlardan bazılarıdır.
