2022 yılı itibarıyla Türkiye’de her üç doğumdan ikisi yani yaklaşık %60'ı sezaryen ile gerçekleşiyor. Dünya Sağlık Örgütü doğumların yalnızca %15’inin acil müdahale gerektiren durumlar olduğunu belirtmektedir. Türkiye’deki oran DSÖ’nün önerdiği seviyenin çok üzerinde bulunuyor. Avrupa Birliği ülkelerinde bu oran ortalama %29 civarındayken Türkiye bu konuda dünya lideri konumunda.
Sezaryenin Neden Bu Kadar Yaygın
Türkiye’deki yüksek sezaryen oranının sebepleri arasında birkaç önemli faktör öne çıkıyor. Uzmanlar birincil sebep olarak gebelere doğal doğum için yetersiz koşulların sunulmasını işaret ediyor. Bazı hastanelerde doğal doğumun zor ve maliyetli olduğu sezaryenin daha hızlı ve tercih edilen bir seçenek olduğu vurgulanıyor. Vajinal doğumla ilgili toplumda yerleşmiş olan bazı endişeler anneleri sezaryen doğumu tercih etmeye itiyor. Bu durum kadınların doğum sırasında karşılaştıkları korku ve belirsizliklerin etkisiyle de pekişiyor.
Sezaryen tıbbi açıdan bir kurtarma ameliyatı olarak tanımlanabilir. Doğal doğumun gerçekleşmediği komplikasyonların yaşandığı ya da bebeğin pozisyonunun uygun olmadığı durumlarda tercih edilen sezaryen doğumda bebeğin karın yoluyla alınması sağlanır. Bu müdahale her ne kadar hayat kurtarıcı olsa da her cerrahi işlemde olduğu gibi bazı riskler taşır. Sezaryen doğum sonrası anne iyileşme sürecinde daha uzun süre zorluk yaşayabilir.
Türkiye’de Sezaryen Oranlarının Artışı
Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2012 yılında Türkiye’deki sezaryen oranı %48 civarındayken 2022’de oran %60’ı aşmış durumda. Sağlık Bakanlığı 2012’de bu oranı %15-20 arasında tutmayı hedeflemişti yıllar içinde uygulanan politikalara rağmen hedefe ulaşılamamıştır. Birçok uzman sezaryenin bu kadar yaygınlaşmasının sağlık sistemindeki maliyetler üzerindeki etkilerine dikkat çekiyor.
Normal doğum bir kadının vücudunun doğal süreçlerle bebeği dünyaya getirmesi anlamına gelir. Rahmin kasılmaları ile başlayan süreçte bebeğin doğum kanalı aracılığıyla dışarı çıkması sağlanır. Doğal doğum kadın bedeninin doğurganlık fonksiyonlarıyla uyumlu bir süreçtir.